Kako zaustaviti populizam i zaštiti demokratiju

Proteklog vikenda u Skoplju učestvovali smo na dvodnevnoj regionalnoj konferenciji pod nazivom “Zaštita demokratije: Suočavanje sa porastom desničarskog populizma”. Konferenciju su organizovali naši saborci iz Progres instituta za socijalnu demokratiju uz podršku Fondacije Kalevi Sorsa iz Finske.

Cilj ovog važnog regionalnog skupa bio je da se sagledaju izazovi koje desničarski populizam donosi demokratiji u Evropi i regionu Zapadnog Balkana, kao i da se predlože konkretna rešenja za jačanje institucija i vladavine prava.

Sanela Škrijelj, Karolina Leaković i Lana Prlić

Konferenciju su otvorili Marko Mihailoski, izvršni direktor Progres instituta, i Jelena Simić, projektna menadžerka Fondacije Kalevi Sorsa. Mihailoski je istakao da je demokratija danas pod velikim pritiskom, ne samo u regionu Zapadnog Balkana, već i na globalnom nivou. “Ovakvi razgovori nisu samo važni, već i neophodni kako bismo zajednički pronašli odgovore na izazove populizma,” rekao je Mihailoski.

Populism vs. Democracy: Erosion of Institutions and the Rule of Law

Paneli i ključni zaključci

Tokom tri panela, eksperti i učesnici su diskutovali o političkoj dinamici populizma, eroziji institucija i ulozi medija u jačanju populističkih narativa.

Na prvom panelu “Politička dinamika desničarskog populizma u Evropi i Zapadnom Balkanu”, govornici su istakli da desničarski populizam najčešće koristi nacionalizam kao odgovor na političke krize. Sead Rizvanović, urednik za spoljne poslove, naglasio je da dezinformacije dolaze i izvan regiona, posebno iz Rusije, Turske i Kine, što dodatno komplikuje političku situaciju.

Miloš Đajić, Marko Troshanovski, Margarita Caca Nikolovska, Dushan Tomshikj, Konstantin Bitrakov

Na drugom panelu, “Populizam vs. Demokratija: Erozija institucija i vladavine prava”, jedan od ključnih govornika bio je i naš Miloš. On je istakao važnost vraćanja poverenja u institucije kao ključni korak u borbi protiv populizma:

“Zaštita demokratije zavisi od snažnih i nezavisnih institucija. Političari moraju pokazati odgovornost i prestati sa pritiscima na sudstvo kako bi se videli stvarni rezultati vladavine prava. Jačanje demokratskih vrednosti nije samo zadatak političara, već i celog društva.”

Miloš Đajić

Učesnici su se složili da populističke politike podrivaju poverenje građana u institucije, što dovodi do njihove erozije i slabljenja vladavine prava.

Na trećem panelu, “Uloga društvenih medija i lažnih vesti u jačanju populističkih narativa”, posebna pažnja je posvećena ulozi medijske pismenosti i borbi protiv dezinformacija. Vladimir Petreski, glavni urednik Vistinomer-a, naglasio je da je neophodno ulagati u edukaciju mladih kako bi mogli prepoznati i filtrirati lažne vesti.

Na četvrtom panelu se govorilo i o rodnoj ravnopravnosti i antirodnim pokretima koji u čitavom regionu veoma jačaju.

Kako sačuvati demokratiju?

Zaključci i dalje aktivnosti

Konferencija je zaključena konsenzusom da je borba protiv populizma i zaštita demokratije zajednički zadatak svih progresivnih snaga u regionu. Učesnici su apelovali na jačanje regionalne saradnje, nezavisnost institucija i više rada na obrazovanju građana.

Ovaj događaj potvrdio je potrebu za nastavkom dijaloga i izgradnjom konkretnih rešenja koja će doprineti očuvanju demokratskih vrednosti u vremenu kada su one sve više na udaru populističkih politika.

Yannick Lahti

Prezentacija projekta

U okviru konferencije prezentovali smo naš projekat koji smo zajednički radili sa makedonskim partnerkama i parterima. Bilo je veoma inspirativno slušati druge kolege koji su takođe dobili podršku Kalevi Sorsa fondacije.